Μεγάλα φορολογικά βάρη έρχονται μαζί με το 2013

Νέο σκηνικό στη φορολογία εισοδήματος διαμορφώνει το 2013, για όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα, το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, μέσω του οποίου αναζητούνται επιπλέον έσοδα ύψους 2,5 δισ. ευρώ και αναμένεται να ψηφιστεί από τη Βουλή έως τις 11 Ιανουαρίου.
Η συντριπτική πλειονότητα των φορολογουμένων θα κληθεί να πληρώσει αυξημένους φόρους, λόγω της κατάργησης των φοροαπαλλαγών και της διατήρησης των τεκμηρίων, αφού και η χορήγηση επιδόματος ακόμη και σε οικογένειες με ένα παιδί δεν μειώνει τις επιβαρύνσεις, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του «λογαριασμού» καλούνται να πληρώσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι ιδιοκτήτες ακινήτων που εισπράττουν ενοίκια, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις Ο.Ε. και Ε.Ε., αλλά και οι μεγάλες Α.Ε. και ΕΠΕ, εφόσον δεν μοιράζουν μερίσματα.
Από 20% σε 26%
Συγκεκριμένα, φοροελαφρύνσεις θα προκύψουν μόνο για τις Ανώνυμες Εταιρείες και ΕΠΕ που διανέμουν μέρισμα, καθώς για τις υπόλοιπες αυξάνεται ο συντελεστής φορολόγησης από το 20% στο 26%. Μέτρο που χαρακτηρίζεται από την αγορά ως αντιαναπτυξιακό, γεγονός που θα πρέπει να προβληματίσει ιδιαίτερα την κυβέρνηση, καθώς το μέγα ζητούμενο για την ελληνική οικονομία είναι η προσέλκυση επενδύσεων που θα δώσουν νέα ώθηση στην παραγωγική διαδικασία και θα δημιουργήσουν, φυσικά, και νέες θέσεις εργασίας, διαμορφώνοντας έτσι ένα ισχυρό ανάχωμα στην ύφεση και στην ανεργία. Παρ' όλα αυτά, το οικονομικό επιτελείο, αγνοώντας προφανώς τα προβλήματα της αγοράς και των μεγάλων επιχειρήσεων που έχουν -παρά την ύφεση- καταφέρει να κρατηθούν όρθιες στην κρίση, προχωρά στην αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των κερδών τους από το 20% στο 26%, την ώρα μάλιστα που γνωρίζει τα φορολογικά καθεστώτα που ισχύουν στις γειτονικές χώρες, οι οποίες έχουν γίνει πόλος έλξης ξένων επενδύσεων.
Δεδομένο είναι, εξάλλου, ότι οι νέες φορολογικές ρυθμίσεις που ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2013 φέρνουν έξτρα φόρους στους περισσότερους φορολογουμένους. Περίπου 1.000.000 μισθωτοί και συνταξιούχοι χωρίς προστατευόμενα τέκνα και με εισοδήματα πάνω από 23.000 ευρώ και άλλο 1.000.000 μισθωτοί με 1 ή περισσότερα τέκνα και ετήσια εισοδήματα πάνω από 9.000 ευρώ, θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένους φόρους λόγω της κατάργησης του βασικού αφορολογήτου των 5.000 και των πρόσθετων αφορολογήτων ορίων για τα προστατευόμενα τέκνα, που προβλέπει το νέο νομοσχέδιο.
Ολοι δε οι μισθωτοί και συνταξιούχοι θα δουν τα μηνιαία τους εισοδήματα να μειώνονται ακόμη περισσότερο, αφού μόνο η αλλαγή της φορολογικής κλίμακας θα αυξήσει την παρακράτηση φόρου από 3% έως και 185%!
Από την άλλη πλευρά, οι αλλαγές στη φορολογία φέρνουν πρόσθετους φόρους σε ελεύθερους επαγγελματίες με ετήσια εισοδήματα μέχρι 55.000 ευρώ, καθώς και αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης για τις ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι τα τεκμήρια διαβίωσης παραμένουν τα ίδια, ενώ καταργούνται οι περισσότερες φοροαπαλλαγές, αφού διατηρούνται μόνο οι εκπτώσεις φόρου για νοσήλια, ιατρικά έξοδα, δωρεές και διατροφή από τον ένα σύζυγο στον άλλο.
Οσον αφορά στο μέτρο των αποδείξεων, τελικά, θα διατηρηθεί και το 2013 και έτσι οι φορολογούμενοι θα πρέπει να συγκεντρώνουν αποδείξεις που θα αντιστοιχούν στο 25% του εισοδήματός τους για να πάρουν την έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ.
Αναλυτικότερα, πάντως, ο νέος φορολογικός «οδηγός» του 2013 περιλαμβάνει τις κατωτέρω ανατροπές:
Καταθέσεις - μετοχές
Με συντελεστή 15% θα φορολογούνται από το νέο έτος οι τόκοι των καταθέσεων. Στους τόκους που καταβάλλονται από φυσικά πρόσωπα στην αλλοδαπή, ενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 20%, όταν δικαιούχος είναι φυσικό, και με συντελεστή 33%, όταν δικαιούχος είναι νομικό πρόσωπο.
Οι υπεραξίες που θα προκύπτουν από την πώληση εισηγμένων στο Χρηματιστήριο μετοχών θα φορολογούνται από την 1η Απριλίου 2013 με συντελεστή 20%, ταυτόχρονα όμως οι πωλητές των μετοχών θα επιβαρύνονται και με το φόρο 0,2% επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών, ο οποίος θα εξακολουθήσει να ισχύει.
Επιχειρήσεις
Αλλάζει η φορολογία των κερδών για τις Α.Ε. και τις ΕΠΕ, αφού το νέο καθεστώς διαμορφώνεται ως εξής:
**τα αδιανέμητα κέρδη των εταιρειών φορολογούνται με συντελεστή 26% από 20% που ισχύει σήμερα,
**στα μερίσματα (διανεμόμενα κέρδη) θα επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10% από 25% που ανέρχεται σήμερα,
Αυτονόητο είναι ότι οι Α.Ε., που δεν θα διανείμουν κέρδη, καθώς σκοπεύουν να σχηματίσουν αποθεματικά για τη δημιουργία νέων επενδύσεων, θα επιβαρυνθούν υπέρμετρα, αφού αυξάνεται η φορολόγησή τους από το 20% στο 26%.
Ταυτόχρονα, αυξάνεται και η φορολογία των κερδών των Ομόρρυθμων και Ετερόρρυθμων εταιρειών, που τηρούν απλογραφικά βιβλία (πρώην β' κατηγορίας). Συγκεκριμένα, ο φόρος αυξάνεται από το 20% στο 26% για τα πρώτα 50.000 ευρώ των καθαρών κερδών και στο 33% για τυχόν επιπλέον ποσό κερδών πέραν των 50.000 ευρώ.
Συντελεστές για μισθωτούς-συνταξιούχους
Με τρεις συντελεστές θα φορολογείται το εισόδημα μισθωτών και συνταξιούχων, από οκτώ μέχρι σήμερα, καθώς θεσπίζεται συντελεστής 22% για εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ, 32% για εισοδήματα μέχρι 42.000 ευρώ και 42% για υψηλότερα εισοδήματα.
Με τις νέες ρυθμίσεις επιβαρύνσεις προκύπτουν:
* για τις οικογένειες με ένα παιδί και οικογενειακό εισόδημα άνω των 23.000 ευρώ,
* για οικογένειες με δυο παιδιά και εισόδημα άνω των 22.000 ευρώ
* για οικογένειες με τρία παιδιά και οικογενειακό εισόδημα άνω των 21.000 ευρώ.
Το αφορολόγητο για τα παιδιά, πάντως, αντικαθίσταται από το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων, που καθορίζεται σε 40 ευρώ ανά μήνα για κάθε εξαρτώμενο τέκνο.
Ταυτόχρονα, θεσπίζεται αποκλειστικά για τα εξαρτώμενα τέκνα από το τρίτο τέκνο και πάνω, ειδικό επίδομα τριτέκνων και πολυτέκνων, το οποίο ορίζεται σε 500 ευρώ κατ' έτος για κάθε τέκνο, εφόσον το οικογενειακό εισόδημα είναι μέχρι 45 000 ευρώ.
Το ποσό του φόρου που προκύπτει για τους μισθωτούς και συνταξιούχους μειώνεται κατά ποσοστό 10% για τις ιατρικές δαπάνες και επίδομα διατροφής.
Ελεύθεροι επαγγελματίες
Τα καθαρά εισοδήματα από ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις, ατομικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και ελευθέρια επαγγέλματα, θα φορολογούνται κλιμακωτά με συντελεστές 26% μέχρι τα πρώτα 50.000 ευρώ και 33% για το τυχόν υπόλοιπο ποσό. Για τους νέους επιτηδευματίες, κατά τα τρία πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους, θα ισχύει μειωμένος φόρος στο 13% για τα πρώτα 10.000 ευρώ του ετησίου εισοδήματος.
Το θετικό είναι ότι θα εκπίπτουν στο σύνολό τους οι ασφαλιστικές εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Οι εργαζόμενοι με «μπλοκάκια» θα φορολογούνται ως μισθωτοί και όχι ως επιτηδευματίες, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
-Εχουν έγγραφη σύμβαση με τα φυσικά ή και νομικά πρόσωπα, τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες τους και
-τα φυσικά ή και νομικά πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες δεν υπερβαίνουν τα τρία ή, εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, ποσοστό 75% των ακαθάριστων εσόδων του εισοδήματος από ατομική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα προέρχεται από ένα από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που λαμβάνουν τις υπηρεσίες αυτές.
Οι εν λόγω φορολογούμενοι με «μπλοκάκια» δεν θα έχουν το δικαίωμα να καταχωρίζουν δαπάνες στα βιβλία τους και να μειώνουν το ακαθάριστο εισόδημά τους από την παροχή υπηρεσιών με την έκπτωση των συγκεκριμένων δαπανών.
Τέλος επιτηδεύματος
Το τέλος επιτηδεύματος αυξάνεται για τους αυτοαπασχολούμενους, από 500 σε 650 ευρώ, ενώ για τις εταιρείες αυξάνεται από 500 σε 1.000 ευρώ για την κύρια επαγγελματική εγκατάσταση και από 300 σε 600 ευρώ για κάθε υποκατάστημα. Οι αυξήσεις στα ποσά του τέλους επιτηδεύματος θα ισχύσουν αναδρομικά για τη χρήση του 2012, δηλαδή τα αυξημένα ποσά θα καταβληθούν το 2013.
Ναυτικοί
Αυξάνονται οι συντελεστές αυτοτελούς φόρου που επιβάλλονται στους μισθούς, τους οποίους αποκτούν οι αξιωματικοί και το κατώτερο πλήρωμα του εμπορικού ναυτικού από την παροχή υπηρεσιών σε εμπορικά πλοία, από 6% σε 15% για τους αξιωματικούς και από 3% σε 10% για τους ανήκοντες στα κατώτερα πληρώματα.
Αγρότες
Τα καθαρά γεωργικά εισοδήματα θα φορολογούνται από το 2014 με 13% από το πρώτο ευρώ [EUR=X]  . Ολοι αγρότες θα υποχρεωθούν από το 2014 να τηρούν βιβλία εσόδων - εξόδων και να εκδίδουν τιμολόγια και αποδείξεις πώλησης αγαθών. Ειδικά για τη χρήση 2013 (οικονομικό έτος 2014) οι αγρότες θα φορολογηθούν με την κλίμακα των μισθών.

Γιώργος Κούρος - gkouros@naftemporiki.gr