Η κυβερνητική παραμυθία τns εξόδου από το τούνελ

του Σταύρου Λυγερού
Τα όσα ακολούθησαν τις γερμανικές εκλογές του περασμέ­νου Σεπτεμβρίου διέλυ­σαν τις ψευδαισθήσεις του διδύμου Σαμαρά – Βενιζέλου για άμεση δρομολόγηση της ανα­διάρθρωσης του ελλη­νικού χρέους. Δεν στάθηκαν ικανά όμως να τους ωθήσουν σε αλλαγή πλεύσης. Ο ισχυρισμός ότι το Μνημόνιο είναι μονόδρο­μος χρησιμοποιήθηκε ως προπαγανδιστικό επιχείρημα, αλλά τελικώς αντανακλά και το δικό τους εγκλωβισμό στο μονόδρομο που έχει χαράξει η τρόικα. Αυτός είναι και ο λό­γος που δεν έχουν περιθώρια ουσιαστικής διαπραγμάτευσης. Το μόνο που έκαναν όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν να δια­πραγματεύονται το βαθμό οξύτητας της μο­νοδιάστατης λιτότητας. Αλλά και σε αυτό το επίπεδο ελάχιστα επέτυχαν.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η ασκού­μενη πολιτική, αντί να ξαναστήσει την Ελλά­δα στα πόδια της, συσσωρεύει οικονομικά και κοινωνικά ερείπια. Η κυβέρνηση Σα­μαρά έχει κάνει σημαία της το πρωτογενές πλεόνασμα. Δεν είναι μόνο ότι αυτό είναι πλασματικό, λόγω του γεγονότος ότι το Δη­μόσιο χρωστά πάνω από 6 δις σε ιδιώτες. Είναι και ο τρόπος που προέκυψαν αυτά τα δημοσιονομικά αποτελέσματα.
Βάρη
Όταν το κράτος μπορεί πλέον να αφαιρεί από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των φορολογουμένων τα ποσά ληξιπρόθεσμων οφειλών, ενώ επικρέμαται και η απειλή της φυλάκισης, είναι προφανές ότι ο φορολο­γούμενος υποχρεώνεται να θέσει σε προ­τεραιότητα την πληρωμή των οφειλών του προς το Δημόσιο. Για πόσο ακόμα όμως θα αντέξει την υπερφορολόγηση;
Οι επιχειρήσεις ασφυκτιούν από την έλλει­ψη ρευστότητας και πολλές καταρρέουν. Οι αποταμιεύσεις των μικρομεσαίων στρωμά­των εξανεμίζονται για να χρηματοδοτήσουν τη διαβίωση αλλά και την πληρωμή φό­ρων. Η δραστική μείωση των εισοδημάτων, σε συνδυασμό με την υπερφορολόγηση, αναπόφευκτα πολλαπλασιάζει όχι μόνο τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών, αλλά και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο. Με την αγορά ακινήτων, μάλιστα, να είναι ουσιαστικά παγωμένη και τις τιμές συνεχώς να κατρακυλούν, η ρευστοποίηση ακίνητης περιουσίας δεν προσφέρει αξιοπρεπή λύση.
Τα δημόσια έσοδα είναι βιώσιμα μόνο όταν προέρχονται από μια λογική φορολόγηση των εισοδημάτων και της κατανάλω­σης, εάν δηλαδή προέρχονται κυρίως από τον παραγόμενο πλούτο. Με άλλα λόγια δεν μπορεί τα δημόσια οικονομικά να είναι υγιή όταν η πραγματική οικονομία ασφυκτιά και συρρικνώνεται. Η λεηλασία της ιδιωτικής περιουσίας μέσω της υπερφορολόγησης μόνο προσωρινά λύνει το δημοσιονομικό πρόβλημα. Βιώσιμη λύση μπορεί να προκύψει μόνο εάν σπάσει ο φαύλος κύκλος της ύφεσης, εάν η πραγματική οικονομία απο­κτήσει αναπτυξιακή δυναμική.
Μπορεί η κυβέρνηση Σαμαρά να μιλά για ανάπτυξη, αλλά η πολιτική της αποδομεί την πραγματική οικονομία. Αυτό έχει ως συνέπεια όχι μόνο τη δραστική υποβάθμιση του μέσου βιοτικού επιπέδου, αλλά και σοβαρές παρενέργειες στα δημόσια οικονομικά. Ενδεικτική είναι η κατάσταση στο ασφαλιστικό σύστημα. Το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων στο πλαίσιο του PSI λεηλάτησε τα αποθεματικά των τα­μείων. Εκτός αυτού, τα έσοδά τους συρρι­κνώνονται δραστικά λόγω της τεράστιας ανεργίας, της δραστικής μείωσης μισθών, της επεκτεινόμενης μαύρης εργασίας, της μείωσης των εργοδοτικών εισφορών και της αδυναμίας επιχειρήσεων να πληρώ­σουν εισφορές.
Η απάντηση της κυβέρνησης στο πρόβλη­μα είναι να συρρικνώνει τις παροχές προς τους ασφαλισμένους. Γενικότερα, κατεδαφί­ζει το κράτος πρόνοιας σε μια περίοδο που είναι όσο ποτέ άλλοτε αναγκαίο. Οι δραστι­κές και κατά κανόνα οριζόντιες μειώσεις των δημοσίων δαπανών, άλλωστε, έχουν απο­δυναμώσει και σημαντικές λειτουργίες του κράτους. Οι προβλεπόμενες από τον προϋ­πολογισμό νέες μειώσεις αναμένεται να επι­δεινώσουν περαιτέρω την κατάσταση.

Τέλμα
Χωρίς να παραγνωρίζονται κάποιες σω­στές παρεμβάσεις, το συμπέρασμα είναι ότι δεν βρισκόμαστε προς το τέλος μιας επώδυνης αλλά εξυγιαντικής διαδρομής. Αντιθέτως η πραγματική οικονομία βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στο τέλμα, με αποτέλεσμα την καταστροφή υγιούς παρα­γωγικού ιστού. Με άλλα λόγια, το παραμύθι ότι λίγο ακόμα υπομονή και θα βγούμε από το τούνελ είναι ψέμα και όπως κάθε ψέμα έχει κοντά πόδια.
Στην πραγματικότητα η ασκούμενη πο­λιτική καταλύει το μικροϊδιοκτητικό χαρα­κτήρα της ελληνικής οικονομίας. Πρόκειται για ένα πρωτοφανές σε έκταση και ένταση πείραμα «κοινωνικής μηχανικής», το οποίο αλλοιώνει τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού. Μπορεί η κυβέρνηση να λειτουργεί ως θλι­βερός εφαρμοστής των έξωθεν εντολών, αλλά η τρόικα και το Βερολίνο έχουν σχέ­διο. Επιδιώκουν και έχουν εν μέρει καταφέ­ρει να μετατρέψουν την Ελλάδα σε αποικία χρέους στο πλαίσιο της γερμανικής Ευρώ­πης, σε χώρα φθηνών ευκαιριών για το γερ­μανικό και ευρύτερα ευρωπαϊκό μεγάλο κεφάλαιο.

ΕΠΙΚΑΙΡΑ

(online-press)