“Σηκώνουν” τις εισφορές από τα ασφαλιστικά ταμεία για να τα βγάλουν πέρα!

Ανάληψη των εισφορών τους από τα ταμεία πρόνοιας και επικουρικής ασφάλισης του ιδιωτικού τομέα αλλά και των ΔΕΚΟ κάνουν οι εργαζόμενοι εν όψει των αλλαγών, που, όπως φαίνεται, έρχονται στο ασφαλιστικό εντός του 2014 και θα είναι σαρωτικές.
Ηδη, όπως αποκαλύπτει σήμερα ο Τύπος της Κυριακής, η τρόικα έθεσε θέμα νέου ασφαλιστικού στις συζητήσεις που είχε μέσα στην εβδομάδα με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, φωτογραφίζοντας δομικές αλλαγές του συστήματος με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές των Βρυξελλών για τη βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων της ευρωζώνης!
Στη σκιά λοιπόν των σαρωτικών αλλαγών που ετοιμάζονται στο ασφαλιστικό, προβάλλει μια νέα πραγματικότητα καθώς σε ταμεία πρόνοιας και επικουρικής ασφάλισης του ιδιωτικού τομέα, των ΔΕΚΟ, αλλά και των τραπεζών παρατηρείται μια σημαντική αύξηση των αιτήσεων που υποβάλλουν οι ασφαλισμένοι ζητώντας την επιστροφή των εισφορών που έχουν πληρώσει μέχρι σήμερα!
Μάλιστα, τη δυνατότητα αυτή τη δίνουν τα ίδια τα καταστατικά των Ταμείων, με τη διαφορά όμως πως όταν «φτιάχτηκαν» κανείς δεν θα περίμενε ότι θα ερχόταν η ώρα που οι εργαζόμενοι θα σηκώνουν τις εισφορές τους για να βγάλουν τα προς το ζην ή για να σώσουν τα λεφτά που πλήρωσαν από τις περικοπές του Μνημονίου.
Η επιστροφή εισφορών από δυνητική επιλογή, που είχε μικρή έως αδιάφορη απήχηση πριν από μερικά χρόνια, φαίνεται να αποκτά χαρακτηριστικά νέας τάσης στο ασφαλιστικό σύστημα, όπως είπαν στον Τύπο της Κυριακής αρμόδια στελέχη από Ταμεία που καλούνται να γυρίσουν πίσω τις εισφορές στους ασφαλισμένους τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξασφάλισε και αποκαλύπτει σήμερα ο Τύπος της Κυριακής, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Οκτώβριο του 2013 οι αιτήσεις για την επιστροφή εισφορών εμφανίζουν αύξηση πάνω από 15% σε σύγκριση με πέρυσι και η πρόβλεψη δείχνει περαιτέρω αύξηση!
Ενδεικτικό της κατάστασης και του τι πραγματικά συμβαίνει στην κοινωνία είναι ότι στα ταμεία πρόνοιας των ιδιωτικών υπαλλήλων που εργάζονται στο εμπόριο, στα ξενοδοχεία, στις βιομηχανίες τροφίμων, αλλά και στα Ταμεία που χορηγούν εφάπαξ στις ΔΕΚΟ, όπως και στα επικουρικά ταμεία των τραπεζοϋπαλλήλων, έχουν υποβληθεί περισσότερες από 10.000 αιτήσεις για επιστροφή εισφορών που πλήρωσαν οι ασφαλισμένοι είτε για εφάπαξ είτε για επικουρική σύνταξη. Η επιστροφή των εισφορών συνεπάγεται βέβαια και την άμεση διακοπή της ασφάλισής τους, αλλά αυτό έχει λίγη σημασία όταν κάποιος έχει μείνει άνεργος και δεν έχει να πληρώσει τις υποχρεώσεις του ή έχει αλλάξει επάγγελμα και βλέπει τις εισφορές ως «κεφάλαιο κίνησης» από τη στιγμή που δεν μπορεί να βρει από κάπου αλλού ρευστότητα.
Υπάρχουν βέβαια και οι ασφαλισμένοι που μένουν αναγκαστικά εκτός εργασίας, όπως οι τραπεζοϋπάλληλοι που αποχωρούν μέσω εθελουσίας εξόδου, και επιλέγουν να πάρουν τις εισφορές τους από τα επικουρικά τους ταμεία από το να περιμένουν να πάρουν σύνταξη που μπορεί να καταλήξει λόγω περικοπών σε μικρό επίδομα…
Πέραν αυτών, όμως, η τάση επιβεβαιώνεται και από θεσμικού χαρακτήρα κινήσεις, όπως αυτή του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου που εκπροσωπεί 11.000 φαρμακοποιούς και αποφάσισε να «σηκώσει» τα αποθεματικά του για να τα μεταφέρει σε ένα τρόπον τινά επαγγελματικό ταμείο ασφάλισης που θα δίνει ένα μηνιαίο βοήθημα στους φαρμακοποιούς, αντί της χορηγίας – εφάπαξ που τους δίνει σήμερα. Ο λόγος που αποφασίστηκε αυτή η ενέργεια είναι επειδή η διοίκηση του συλλόγου θέλησε να προστατεύσει τα αποθεματικά του από ένα νέο πιθανό κούρεμα!
Πριν από μερικά χρόνια, και πάντως πριν έρθει το Μνημόνιο, το «φαινόμενο» αυτό ήταν παντελώς άγνωστο καθώς ουδείς έμπαινε στον κόπο να σπάσει τον κουμπαρά της σύνταξής του ή του εφάπαξ, για να πάρει πίσω τις εισφορές του. Σήμερα όμως το φαινόμενο αυτό είναι πραγματικότητα και οι ασφαλισμένοι σκέφτονται «ατομικά» και με κριτήριο αφενός το να περισώσουν όσα μπορούν από το νέο γύρο περικοπών που φέρνουν οι αλλαγές στο ασφαλιστικό αλλά και για να εξασφαλίσουν εισόδημα, είτε έχουν μείνει άνεργοι είτε άλλαξαν επάγγελμα και από μισθωτοί έγιναν ελεύθεροι επαγγελματίες, οπότε προτιμούν να πάρουν τώρα τις εισφορές τους από εφάπαξ ή επικουρική σύνταξη από το να πάρουν τις παροχές αυτές μειωμένες στο 50%!
Σύμφωνα με τα στοιχεία που αποκαλύπτει σήμερα ο «ΤτΚ», επιστροφή των εισφορών τους έχουν ζητήσει οι ασφαλισμένοι που ανήκουν στα παρακάτω Ταμεία:
1. Ταμείο εφάπαξ ΔΕΚΟ και τραπεζών (ΤΑΥΤΕΚΩ). Εκτιμάται ότι οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί ξεπερνούν τις 450 από την αρχή του έτους και μάλιστα οι περισσότερες είναι αιτήσεις των απολυθέντων της πρώην ΕΡΤ οι οποίοι σπεύδουν να κάνουν ανάληψη εισφορών παρά να περιμένουν να πάρουν μειωμένο το εφάπαξ όταν βγουν στη σύνταξη. Ο αριθμός των αιτήσεων αναμένεται να αυξηθεί μάλιστα μετά το νέο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου που ανακοινώθηκε στον ΟΤΕ για 1.100 εργαζομένους.
2. ΤΑΠΙΛΤ-ΑΤ. Είναι το ταμείο επικούρησης των υπαλλήλων που προέρχονται από τις τράπεζες Ιονική-Λαϊκή, Αττικής, Εθνική, πρώην Πίστεως, Εργασίας, Eurobank και συντηρείται με εισφορές τόσο των εργοδοτών, δηλαδή των τραπεζών, όσο και των εργαζομένων. Ηδη, ένας από τους συλλόγους των εργαζομένων που ασφαλίζονται στο εν λόγω Ταμείο (ο Σύλλογος Υπαλλήλων της Εθνοκάρτας) αποφάσισε πρόσφατα σε γενική του συνέλευση να υποβάλει αίτημα διαγραφής των εργαζομένων από το ΤΑΠΙΛΤ-ΑΤ και να ζητήσει πίσω τις εισφορές. Το Ταμείο αυτό έπαψε να ασφαλίζει εργαζομένους από το 2005 καθώς από τότε (με νόμο του τότε υπουργού Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφη) προβλέφθηκε η ασφάλιση των νεοπροσλαμβανομένων στις τράπεζες από την 1η/1/2006 και μετά στο ΙΚΑ για κύρια και επικουρική ασφάλιση. Αποτέλεσμα είναι να έχουν μείνει περίπου 6.000 τραπεζικοί στο ΤΑΠΙΛΤ-ΑΤ και από τη στιγμή που δεν μπαίνει νέο αίμα, το Ταμείο αυτό οδηγείται από τη μια περικοπή συντάξεων στην άλλη, με τελευταία τη μείωση κατά 30% οριζόντια σε όλες τις συντάξεις! Ανάλογα αιτήματα αναμένεται ότι θα υποβάλουν και αρκετοί από τους 700 εργαζομένους που θα αποχωρήσουν με κίνητρα εθελουσίας εξόδου από τη Eurobank, ιδίως από τη στιγμή που δεν θα συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις για να πάρουν σύνταξη. Σε αυτή την περίπτωση το Ταμείο θα βγει κερδισμένο, καθώς οι εργαζόμενοι θα πάρουν τις δικές τους εισφορές και θα μείνουν οι εισφορές που έχουν πληρώσει για λογαριασμό τους οι τράπεζες. Το μέσο ποσό επιστροφής, όπως εκτιμούν υπάλληλοι τραπεζών είναι κοντά στις 20.000 ευρώ.
3. Επικουρικά ταμεία των ιδιωτικών υπαλλήλων (όπως των εμποροϋπαλλήλων, των ξενοδοχοϋπαλλήλων, των υπαλλήλων στις βιομηχανίες κ.ά.). Παρότι τα εν λόγω Ταμεία έχουν ενταχθεί στο επικουρικό ταμείο μισθωτών (ΕΤΕΑ), εντούτοις εφαρμόζουν τα δικά τους καταστατικά που επιτρέπουν στους ασφαλισμένους να παίρνουν πίσω τις εισφορές τους! Και όπως παραδέχτηκε διοικητικό στέλεχος του ΕΤΕΑ, μιλώντας στον «ΤτΚ», υπάρχει αυξημένη ροή αιτήσεων από εργαζομένους που ζητούν πίσω τις εισφορές τους χωρίς να μπορεί κανείς να τους το αρνηθεί! Τα ίδια στελέχη απέδωσαν την έξαρση του φαινομένου στο γεγονός ότι οι περισσότεροι από όσους ζητούν πίσω τις εισφορές τους έχουν μείνει άνεργοι, δεν μπορούν πλέον να πληρώνουν για επικουρική σύνταξη και προκειμένου να ενισχύσουν το εισόδημά τους σπάνε τον κουμπαρά των εισφορών τους.
4. Ταμεία πρόνοιας των ιδιωτικών υπαλλήλων (ΤΑΠΙΤ). Ασφαλίζει για την παροχή εφάπαξ τους εργαζομένους στο εμπόριο, στις βιομηχανίες και τις εταιρίες μετάλλου, στα λιμάνια, στα ξενοδοχεία, στις φαρμακοβιομηχανίες κ.α. Μέχρι τώρα έχουν υποβληθεί αιτήσεις για επιστροφή εισφορών από 2.400 ασφαλισμένους, με ένα μέσο ποσό επιστροφής της τάξης των 7.000 ευρώ!
Η επιστροφή εισφορών προβλέπεται στο σύνολο σχεδόν των καταστατικών διατάξεων των ταμείων επικουρικής ασφάλισης του ιδιωτικού τομέα, των ταμείων πρόνοιας των ΔΕΚΟ και τραπεζών καθώς και των ταμείων αυτασφάλειας των τραπεζοϋπαλλήλων. Στα περισσότερα η βασική προϋπόθεση είναι να έχουν συμπληρωθεί 3 έτη καταβολής εισφορών.
Αντίθετα, δεν προβλέπεται επιστροφή εισφορών σε κανένα από τα ταμεία κύριας ασφάλισης, δηλαδή το ΙΚΑ, τον ΟΓΑ, τον ΟΑΕΕ κ.λπ, όπως και δεν προβλέπεται επιστροφή εισφορών από τα επικουρικά ταμεία του Δημοσίου και των μισθωτών που ασφαλίζονται στο ΕΤΕΑ.
Υπάρχει λοιπόν μια νέα πραγματικότητα που έρχεται στην επιφάνεια και αναδεικνύεται ως απότοκο της οικονομικής κρίσης, καθώς σε άλλες εποχές το να σπάνε οι ασφαλισμένοι τον κουμπαρά με τη σύνταξή τους θα ήταν «αυτοκτονία». Σήμερα όμως, και όσο η κρίση ροκανίζει τα εισοδήματα των εργαζομένων, αποτελεί από όσους το κάνουν αναγκαία επιλογή επιβίωσης.
Κώστας Κάτικος – ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ