ΕΠΑΙΤΕΙΑ: Η «μάστιγα» της εποχής, η «πληγή» στον πολιτισμό μας.

Γράφει ο Πέτρος Βέργος. 
Με αφορμή την προ ολίγων ημερών παρουσία των μικρών Ρωμά που  ζητούσαν ελεημοσύνη από τους τουρίστες στο λιμάνι της πόλης μας, επαναφέρω στην επικαιρότητα το ζήτημα της επαιτείας. Ζήτημα το οποίο κατ' επανάληψη έχω ανακινήσει.
Η  επαιτεία δεν αποτελεί ένα σύγχρονο φαινόμενο.
Τείνει όμως να εξελιχθεί σε μάστιγα της εποχής μας και ειδικά σήμερα, στα χρόνια των μνημονίων η κατάσταση φαίνεται να βρίσκεται εκτός ελέγχου.
Η επιδείνωση των συνθηκών ζωής στο καθεστώς των μνημονίων, με την ανεργία, το φαινόμενο της μετανάστευσης, τους πρόσφυγες κλπ. έχουν δημιουργήσει τις συνθήκες εκείνες, που είναι πλέον απρόβλεπτη η απόσταση ανάμεσα στην αξιοπρεπή και τη μη αξιοπρεπή διαβίωση. 
Όπως απρόβλεπτη είναι και η απόσταση ανάμεσα στην ικεσία και την απαίτηση, τον βουβό θυμό και την απελπισία, τον ζητιάνο και τον οικονομικά διαλυμένο.
Όσο τα όρια αυτά γίνονται ασαφή τόσο τα συναισθήματά μας, όσο και το βλέμμα μας στο τοπίο και στους ανθρώπους οφείλει να εμπλουτίζεται. Κι αν καμιά φορά σκύβουμε το κεφάλι περνώντας μπροστά από αυτούς τους ανθρώπους είναι γιατί ξέρουμε πως είναι αλήθεια αυτό που η Γαλάτεια Καζαντζάκη έγραψε:
«από την κόλαση μου σού φωνάζω, εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω»...

Τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των παιδιών που εργάζονται στο δρόμο έχει αυξηθεί ραγδαία.
Παιδιά που αποτελούν, είτε θύματα  μιας σύγχρονης μορφής δουλεμπορίου, είτε θύματα εκμετάλλευσης των ίδιων των οικογενειών τους ή κυκλωμάτων που τα εκμεταλλεύονται.
Η ηλικία τους είναι συνήθως μεταξύ 5 και 15 ετών και στην συντριπτική τους πλειοψηφία δουλεύουν καθημερινά πολλές ώρες ως εργαλείο πλουτισμού των «εργοδοτών» τους.
Είναι προφανές ότι αυτά τα απροστάτευτα παιδιά μεγαλώνουν απότομα, χωρίς όνειρα και φιλοδοξίες για το μέλλον, χωρίς παιδικότητα, μακριά από την οικογενειακή εστία, τη σχολική αίθουσα και την παιδική χαρά.
Χωρίς ελπίδα για μια ζωή διαφορετική, πιο αξιοπρεπή, αλλά είναι δεδομένο ότι θα ζουν παρασιτικά ή θα βοηθούν άλλους να ζουν παρασιτικά..
Παιδιά σε συνεχή κίνηση, που εντοπίζονται δύσκολα και επιπλέον δεν εμπιστεύονται τις δημόσιες αρχές. Κατά συνέπεια, δημιουργούνται εμπόδια στην συλλογή συνεχόμενων, αναλυτικών και ποσοτικών ή ποιοτικών στοιχείων.

Το φαινόμενο της επαιτείας είναι γνωστό και στην περιοχή μας. Όλοι μας το έχουμε αντιληφθεί και  το έχουμε αντιμετωπίσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο  στην καθημερινότητά μας.
Στην πόλη μας την Ιτέα το φαινόμενο έχει αρχίσει και λαμβάνει πλέον μεγάλες διαστάσεις, ειδικά  κατά τους θερινούς μήνες.  Ήδη με την άφιξη των πρώτων κρουαζιερόπλοιων στο λιμάνι, μικρά παιδιά (Ρωμά) ξεχύθηκαν στην παραλία ζητώντας ελεειμοσύνη από τους τουρίστες. Και δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα...  Σχεδόν σε κάθε πολυσύχναστη γωνιά της πόλης, συναντούμε ανθρώπους που με κάθε τρόπο προσπαθούν να αγγίξουν τα φιλάνθρωπα  αισθήματά  μας, ώστε να τους βοηθήσουμε οικονομικά.
Γυναίκες με μωρά, παιδιά που πουλάνε χαρτομάντιλα ή λουλούδια, αλλοδαποί που πουλούν πάσης φύσεως αντικείμενα, πραγματικοί ή κίβδηλοι ανάπηροι  με ταμπέλες που δηλώνουν την «φτώχεια» και το «δράμα» τους, νέοι που θέλουν ένα Ευρώ.
Συχνό –συχνότατο και το φαινόμενο της « κατάληψης» των παρυφών της πόλης από  «κομβόϊ», μικρότερα ή μεγαλύτερα «αθίγγανων κατασκηνωτών» έχει σαν αποτέλεσμα να γεμίζει, κυρίως η παραλιακή ζώνη, με στρατιές μικρών επαιτών, που άλλοτε ζητούν, άλλοτε απαιτούν, άλλοτε θέλουν  να συγκινήσουν. Αρκεί η θέα τους.
Ανθρώπινες φιγούρες που απλά  μας υπενθυμίζουν ότι δεν είναι όλα καλά στην κοινωνία που ζούμε.

Θα πρέπει  να καταστεί απολύτως σαφές σε όλους, ότι αποτελεί  υποχρέωση μιας ευνομούμενης πολιτείας να λαμβάνει όλα εκείνα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία αυτών των παιδιών, καθώς, αφενός το φαινόμενο της παιδικής εκμετάλλευσης λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις στην Ελλάδα, αφετέρου η χώρα δεσμεύεται νομικά να το πράξει έχοντας υπογράψει τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα του παιδιού. Σύμβαση η  οποία προβλέπει ότι «τα παιδιά πρέπει να προστατεύονται από κάθε μορφής οικονομική εκμετάλλευση (επαιτεία, εκπόρνευση, πορνογραφία, δουλεμπόριο, κ.λπ.)».
Το άρθρο 3 παράγραφος 3 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση καλεί ρητώς την ΕΕ να προωθεί την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, ενώ τα δικαιώματα του παιδιού κατοχυρώνονται επίσης με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το άρθρο 24 του οποίου αναγνωρίζει ότι τα παιδιά είναι ανεξάρτητοι και αυτοτελείς κάτοχοι δικαιωμάτων, ενώ παράλληλα αναγορεύει το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού σε πρωταρχικό μέλημα των δημόσιων αρχών και των ιδιωτικών οργανισμών.
Στην Ελλάδα υπάρχει όλο εκείνο το νομικό οπλοστάσιο που σύμφωνα και με την τελευταία έκθεση του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) και της Κομισιόν μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμιση του φαινομένου.

Αυτό που απουσιάζει δυστυχώς στη χώρα μας είναι ο ευρύτερος πολιτικός σχεδιασμός, που η χάραξή του είναι αποκλειστική ευθύνη των  πολιτικών.  Σχεδιασμός που θα πρέπει να περνά μέσα από την παιδεία, από μια αληθινή εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, η οποία θα στοχεύει στην ύπαρξη και όχι στην τσέπη του ανθρώπου.
Θα πρέπει επίσης να καταστεί σαφές   ότι ο παρασιτισμός δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποτελεί στάση και επιλογή ζωής, όχι μόνο για τους επαίτες, αλλά και για τη γενιά που έρχεται. Αυτό προϋποθέτει κοινωνική και πνευματική ταυτότητα. Να γνωρίζουμε ως κοινωνία ποιοι είμαστε και τι ζητούμε ως σύνολο από τους εαυτούς μας και όχι να στοχεύουμε μόνο στην ατομική μας επιβίωση και αυτάρκεια, η οποία, άλλωστε, εξ αιτίας της κρίσης, πλέον απειλείται σοβαρά. Μόνον αν έχουμε τέτοια επίγνωση, μπορούμε πλέον να απαιτήσουμε με τη σειρά μας από τους ταγούς μας άμεσες λύσεις και στο πρόβλημα της επαιτείας.

Η αντιμετώπιση της επαιτείας και ειδικά της παιδικής επαιτείας, του πλέον απεχθούς, αποκρουστικού και αηδιαστικού φαινομένου, απαιτεί την συμμετοχή όλων. Ο μεγάλος σύμμαχος σε αυτή την προσπάθεια πρέπει να είναι η κοινωνία των πολιτών.
Αποτελεί χρέος όλων μας να δραστηριοποιηθούμε και να ενεργοποιήσουμε όλες εκείνες τις δυνάμεις που θα συμμετέχουν στη δημιουργία και ανάπτυξη μιας ανθρώπινης κοινωνίας, που θα έχει ως κεντρική μέριμνα το παιδί.
Η κοινωνία που ανέχεται να βλέπει το παιδί επαίτη, δεν έχει μέλλον. Πρέπει, μάλιστα, να επιβάλλονται αυστηρές ποινές σε όσους εμπλέκονται στα κυκλώματα της παιδικής επαιτείας και εμπορεύονται τις αθώες παιδικές ψυχές.
Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι η επαιτεία συνιστά πληγή για τον πολιτισμό μας και γι’ αυτό ακριβώς το λόγο οφείλουμε ως υπεύθυνοι πολίτες να συμπαραστεκόμαστε στο συνάνθρωπο προσφέροντας την όποια βοήθεια μπορούμε.

Και προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να βοηθήσουν όλοι.

Τέλος απευθυνόμενοι προς τους Δημοτικούς άρχοντες του Δήμου μας,  τους καλώ να αναλάβουν ενεργό ρόλο, επιδεικνύοντας την  ευαισθησία τους  και να βοηθήσουν με τις υπηρεσίες και τα μέσα που διαθέτουν για τον περιορισμό ή δυνατόν την εξάλειψη του φαινομένου από την περιοχή μας.